Ogromne pożary w Szwecji oraz Grecji spowodowały, iż kraje te nie mogąc sobie sami dać rade w walce z żywiołem poprosiły za pomocą Europejskiego Mechanizmu Ochrony Ludności inne kraje członkowskie o pomoc. Zatem postanowiliśmy troszkę przybliżyć zasady funkcjonowania tego Międzynarodowego Mechanizmu oraz zaprezentować, jaką rolę odgrywa w nim nasz kraj.
Polska uczestniczy w Unijnym Mechanizmie Ochrony Ludności, w ramach, którego zgłoszono do działań międzynarodowych specjalistyczne grupy ratownicze tzw. moduły:
1. HUSAR lub MUSAR (moduł grupy poszukiwawczo-ratowniczej przeznaczonej do działań na terenach miejskich w konfiguracji ciężkiej lub średniej) – tworzone doraźnie
na bazie 5-ciu SGPR PSP (Warszawa, Poznań, Łódź, Gdańsk, Kraków),
2. HCP (moduł pomp wysokiej wydajności) – 4 moduły (Katowice, Toruń, Rzeszów, Gorzów Wlkp.),
3. GFFFV (moduł gaszenia pożarów lasów z ziemi z użyciem pojazdów) – 6 modułów (Kraków, Białystok, Poznań, Olsztyn, Szczecin, Wrocław),
4. CBRN (moduł wykrywania skażeń chemicznych, biologicznych, radiologicznych i nuklearnych oraz pobierania próbek) – 4 moduły (Warszawa, Katowice, Kraków, Poznań).
Mechanizm Ochrony Ludności
• Europejski Mechanizm Ochrony ludności ma na celu wsparcie w razie potrzeby państwa mechanizmu w zakresie interwencji dot. ochrony ludności, środowiska i majątku, w przypadku poważnych zdarzeń i sytuacji krytycznych, w tym zanieczyszczenia morza.
• Udział w mechanizmie jest otwarty dla Państw Członkowskich
oraz dla Norwegii, Islandii, Liechtensteinu i Chorwacji w
świetle decyzji Wspólnego Komitetu Europejskiego Obszaru gospodarczego (28+5)
MIC
• Monitoring and Information Center - Centrum Monitoringu i Informacji jest zasadniczym elementem mechanizmu, gdyż zapewnia on nieprzerwane powiązanie z operacyjnymi punktami kontaktowymi ochrony cywilnej w państwach uczestniczących w mechanizmie (w Polsce to SK KG PSP - KCKRiOL).
• MIC powinien w przypadku sytuacji krytycznej zapewnić natychmiastowy dostęp do podstawowych informacji na temat ekspertów, zespołów interwencyjnych (modułów) oraz innej dostępnej pomocy interwencyjnej.
CECIS
• The Common Emergency Communication and Information
System - System Komunikacji i Informacji Kryzysowej – utworzony został dla zapewnienia komunikacji pomiędzy państwami członkowskimi oraz pomiędzy państwami członkowskimi i MIC w Brukseli
• CECIS jest zasadniczym elementem mechanizmu z uwagi na fakt, że powinien on zagwarantować autentyczność, integralność i poufność informacji wymienianych między państwami uczestniczącymi w mechanizmie w rutynowych warunkach, jak również we wszelkiego rodzaju sytuacjach krytycznych.
MOL
• Moduły Ochrony Ludności, tworzone na zasadzie dobrowolności na bazie krajowych zasobów z jednego z państw członkowskich lub większej ich liczby.
• Przyczyniają się do rozwoju zdolności szybkiego reagowania w dziedzinie ochrony ludności, do którego wezwała Rada Europejska w swych konkluzjach z posiedzenia, które odbyło się w dniach 16 i 17 czerwca 2005 r., oraz Parlament Europejski w swej rezolucji z dnia 13 stycznia 2005 r. w sprawie klęski tsunami.
• Aby moduły ochrony ludności mogły właściwie reagować w obliczu poważnych katastrof, ich podstawowe cechy powinny
spełniać określone wymagania ogólne.
Wymagania dla MOL
– Gwarantowany czas samowystarczalności na początku misji nie może być krótszy niż 96 godzin; lub czas określony w załączniku II dla poszczególnych modułów ochrony ludności;
– Moduły ochrony ludności oraz zespoły wsparcia technicznego, podejmujące działania poza terytorium UE, są zdolne do współpracy z międzynarodowymi siłami reagowania na katastrofy pomagającymi państwu dotkniętemu katastrofą;
– Dowódcy zespołów, zastępcy oraz oficerowie łącznikowi modułów ochrony ludności i zespołów wsparcia technicznego uczestniczą w odpowiednich kursach i ćwiczeniach organizowanych przez Komisję zgodnie z art. 5 ust. 5 decyzji 2007/779/WE, Euratom.”;
– Krajowy Koordynator Kursów (KKK) – National Training Koordynator (NTC) – w
KCKRiOL
MUSAR i HUSAR
• Moduł MUSAR tworzony jest każdorazowo w oparciu o jedną z pięciu grup
poszukiwawczo-ratowniczych Państwowej Straży Pożarnej:
– GPR Mazowsze,
– GPR Gdańsk,
– GPR Poznań,
– GPR Małopolska,
– GPR Łódź.
• Moduł HUSAR tworzony jest poprzez zadysponowanie dwóch grup poszukiwawczo ratowniczych będących w dyżurze. Grupa taka może zostać wzmocniona przez ratowników z grup nie pełniących dyżuru w momencie dysponowania.
HCP
Polska posiada utworzone 4 moduły pomp wysokiej wydajności.
Każdy z nich spełnia wymagania określone w Decyzji Komisji. Moduły zostały utworzone w oparciu o siły i środki z 4 województw:
– lubuskie,
– kujawsko-pomorskie,
– podkarpackie,
– śląskie.
HCP
W skład modułu zarejestrowanego w CECIS pod nazwą
HCP_Poland_01_west wchodzą 2 niezależne moduły:
– KW PSP Gorzów (HCP Gorzów)
– KW PSP Toruń (HCP Toruń).
W skład modułu zarejestrowanego w CECIS pod nazwą
HCP_Poland_02_south wchodzą 2 niezależne moduły:
– KW PSP Rzeszów (HCP Rzeszów)
– KW PSP Katowice (HCP Katowice).
Wymagania dla HCP
W skład każdego modułu wchodzą, co najmniej:
• 3 agregaty pompowe wysokiej wydajności (min 6000 dm3/min każdy) oraz samochody przewidziane do ich transportu;
• 4 pompy szlamowe o wydajności każdej pow. 1200 dm3/min;
• pluton logistyczny (kontener kwatermistrzowski oraz dodatkowo, w miarę możliwości kontener sanitarny),
• samochód lub kontener wężowy;
• samochód operacyjny oraz bus do przewozu członków grupy.
Organizacja HCP
W zakresie organizacyjnym przyjęto następujące ustalenia:
• Grupa powinna liczyć nie więcej niż 25 ratowników, z czego 2 (D-ca i Z-ca D-cy)
z Komendy Głównej PSP (docelowo z KW PSP) oraz 23 ratowników (w tym oficer
łącznikowy) z województwa przygotowującego moduł;
• Obszar działania modułu – Europa;
• W związku z możliwością zadysponowania modułu do działań na tereny państw nie
będących członkami Unii Europejskiej konieczne jest zapewnienie wszystkim
ratownikom i sprzętowi wchodzącemu w skład ww. modułu wszelkich dokumentów
zapewniających możliwość przekraczania granic (paszporty, karty EKUZ itp.);
• Gotowość do wyjazdu w przypadku podjęcia decyzji (akceptacji oferty) o udzieleniu
pomocy przez Polskę – 12 godz.
• Możliwość prowadzenia działań poza granicami państwa – do 21 dni;
• Działania prowadzone poza granicami Polski są finansowane z budżetu KG PSP
w zakresie: diet i ubezpieczenia dla ratowników, wyżywienia oraz paliwa.
CBRN
W skład modułu wchodzi:
• ciężki samochód ratownictwa chemicznego
• lekki samochód ratownictwa chemicznego wraz z wyposażeniem umożliwiającym pobieranie próbek oraz rozpoznawanie substancji chemicznych
• średni samochód gaśniczy
• średni samochód ratownictwa technicznego
• pojazdy zabezpieczenia logistycznego
• samochód operacyjny.
Organizacja CBRN
W zakresie organizacyjnym przyjęto następujące założenia:
• Grupa powinna liczyć nie więcej niż 20 ratowników, oficer łącznikowy, d-ca działań
operacyjnych oraz nie więcej niż 16 ratowników z JRG nr 2 Katowice;
• Obszar działania modułu – Europa;
• W związku z możliwością zadysponowania modułu do działań na tereny państw nie
będących członkami Unii Europejskiej konieczne jest zapewnienie wszystkim
ratownikom i sprzętowi wchodzącemu w skład ww. modułu wszelkich dokumentów
zapewniających możliwość przekraczania granic (paszporty z co najmniej 6
miesięcznym okresem ważności, ubezpieczenie EKUZ, itp.);
• Gotowość do wyjazdu w przypadku podjęcia decyzji o udzieleniu pomocy przez Polskę
– 12 godz.
• Możliwość prowadzenia działań poza granicami państwa – do 21 dni;
• Działania prowadzone poza granicami Polski są finansowane z budżetu Komendy
Głównej PSP w zakresie: diet i ubezpieczenia dla ratowników, wyżywienia oraz paliwa.
GFFFV
• W skład modułu zarejestrowanego w CECIS pod nazwą
GFFFV_Poland_01_west wchodzą 2 niezależne moduły:
– KW PSP Szczecin (GFFFV Szczecin)
– KW PSP Poznań (GFFFV Poznań)
• W skład modułu zarejestrowanego w CECIS pod nazwą
GFFFV_Poland_02_south wchodzą 2 niezależne moduły:
– KW PSP Wrocław (GFFFV Wrocław)
– KW PSP Kraków (GFFFV Kraków)
• W skład modułu zarejestrowanego w CECIS pod nazwą
GFFFV_Poland_03_east wchodzą 2 niezależne moduły:
– KW PSP Olsztyn (GFFFV Olsztyn)
– KW PSP Białystok (GFFFV Białystok)
Wymagania GFFFV
Moduł skonfigurowany został w następujący sposób:
– kompania gaśnicza w składzie:
•pluton średnich samochodów gaśniczych,
•pluton średnich samochodów gaśniczych,
•pluton ciężkich samochodów gaśniczych,
•sekcja zaopatrzenia wodnego + cysterna lub GCBA do dowozu wody,
– pluton logistyczny (kontener kwatermistrzowski oraz dodatkowo, w miarę możliwości kontener sanitarny),
– autobus do transportu ratowników (o ilości miejsc odpowiadającej ilości
ratowników dysponowanych do działań),
– samochód dowodzenia i łączności,
Wymagania GFFFV
– samochód operacyjny posiadający zdolność do przemieszczania się w trudnym
terenie,
– w miarę możliwości Quad,
– w miarę możliwości samochód warsztatowy lub inny pełniący jego funkcję,
– w miarę możliwości samochody gaśnicze wchodzące w skład modułu należy
wyposażyć w zewnętrzne zbiorniki na wodę oraz motopompy pływające
Organizacja GFFFV
W zakresie organizacyjnym przyjęto następujące założenia:
• Grupa ratowników z każdego województwa tworzącego moduł powinna liczyć
nie więcej niż 65 ratowników;
• Obszar działania modułu – Europa;
• W związku z możliwością zadysponowania modułu do działań na tereny państw nie będących członkami Unii Europejskiej konieczne jest zapewnienie wszystkim ratownikom i sprzętowi wchodzącemu w skład ww. modułu wszelkich dokumentów zapewniających możliwość przekraczania granic (paszporty, z co najmniej 6 miesięcznym okresem ważności, ubezpieczenie EKUZ, itp.);
• Gotowość do wyjazdu w przypadku podjęcia decyzji o udzieleniu pomocy przez
Polskę – 12 godz.;
• Możliwość prowadzenia działań poza granicami państwa – do 21 dni;
• Działania prowadzone poza granicami Polski są finansowane z budżetu KG PSP w zakresie: diet i ubezpieczenia dla ratowników, wyżywienia oraz paliwa.
